Osnivački akt preduzeća je prvi i najvažniji dokument koji morate da imate ako želite da otvorite firmu u Srbiji, a da oblik bude DOO. Pre nego što pošaljete registracionu prijavu za osnivanje društva sa ograničenom odgovornošću u APR, postoji određena procedura koju prethodno morate ispoštovati.
Račun u banci, prijava Poreskoj upravi, zatim na obavezno socijalno osiguranje i ostali koraci dolaze kasnije. Izrada osnivačkog akta je prvi korak za otvaranje firme, odnosno za osnivanje DOO.
Kako osnovati doo u Srbiji
Za osnivanje firme potrebno je da postoje određena opšta pravna akta. Jedan od njih je osnivački akt i predstavlja ugovor o osnivanju privrednog društva. DOO se u Srbiji može osnovati samo elektronski.
PROČITAJTE JOŠ: DETALJAN VODIČ ZA OSNIVANJE FIRME U SRBIJI >>
Društvo sa ograničenom odgovornošću u Srbiji može biti jednočlano ili višečlano, odnosno može ga osnovati jedan ili više osnivača. Prilikom osnivanja firme u Srbiji potrebno je da se priloži sledeća dokumentacija:
- registraciona prijava osnivanja pravnih lica radi upisa u jedinstveni registar poreskih obveznika,
- osnvački akt društva, sa overenim potpisima članova društva
- dokaz o identitetu članova društva,
- odluka o imenovanju zastupnika, ako nije određen osnivačkim aktom,
- potvrda banke o uplati novčanog uloga, ako se ulog uplaćuje u DOO do osnivanja
- sporazum članova o proceni vrednosti nenovčanog uloga ili procena vrednosti nenovčanog uloga, ako se ulog unosi u društvo do osnivanja,
- dokaz o uplati naknade za registraciju osnivanja firme i dokaz o uplati naknade za registraciju i objavu osnivačkog akta.
Šta je osnivački akt
Osnivački akt je opšti akt privrednog društva koji se se donosi prilikom osnivanja privrednosg društva i koji sastavlja jedan ili više osnivača tog preduzeća. Njime se uređuje upravljanje društvom, kao i sva druga pitanja koja su od značaja za poslovanje.
Ako DOO osniva samo jedno lice ono se naziva jednočlano društvo, a ako ga osnivaju dva ili više osnivača onda se naziva višečlano društvo. Zbog toga akt o osnivanju društva ima dve forme, što zapravo to zavisi od broja osnivača.
Osnivački akt preduzeća donosi se kao:
- Odluka o osnivanju društva sa ograničenim odgovornošču – ako privredno društvo osniva jedno lice (ima jednog osnivača),
- Ugovor o osnivanju društva sa ograničenom odgovornošću – ako privredno društvo osniva više lica (ima više osniača).
Važno je naglasiti da može biti sastavljen u pisanoj formi ili kao elektronski dokument.
Kako napisati osnivački akt – osnivanje firme
Bitno je da se osnivački akt dobro napiše, da osnivanje firme bude uspešno i da registraciona prijava bude ispravna. Akt o osnivanju sadrži osnovne elemente, a može da sadrži i druge odredbe koje su vezane za poslovanje i način upravljanja društvom, u skladu sa Zakonom o privrednim društvima.
Sadržaj osnivačkog akta
Osnivački akt jednog privrednog društva treba da sadrži:
- podatke o članovima društva,
- poslovno ime i sedište,
- pretežnu delatnost,
- ukupan iznos osnovnog kapitala društva,
- iznos novčanog uloga, kao i opis nenovčanog uloga za svakog člana,
- vreme uplate novčanog uloga ili unošenje nenovčanog uloga,
- udeo svakog člana u ukupnom osnovnom kapitalu,
- određivanje organa društva i njihovih nadležnosti,
- zastupanje društva,
- trajanje i prestanak DOO,
- ostala pitanja
Izrada osnivačkog akta
U nastavku sledi postupak za izradu osnivačkog akta, ali preporučujemo da se obratite stručnoj knjigovodstvenoj agenciji za pomoć oko pisanja.
PROCITAJTE JOŠ: KAKO IZABRATI ŠIFRU DELATNOSTI PRILIKOM OSNIVANJA FIRME >>
1. Podaci o članovima društva: Osnivači i članovi privrednog društva mogu biti fizička i pravna lica. Za fizička lica, odnosno pojedince unose se osnovni podaci: ime, prezime, JMBG i adresa prebivališta (za svako fizičko lice). Za pravna lica upisuje se: poslovno ime, matični broj firme, PIB i sedište firme.
2. Poslovno ime i sedište: Osnivački akt preduzeća sadrži poslovno ime i sedište pravnog lica. Obavezno se upisuju sledeći podaci: naziv, zatim pravna formu, adresa i mesto na kome je sedište firme. Takođe, mora biti napisno na ćiriličnom ili latiničnom pismu. Ukoliko firma uma skraćeno poslovno ime i to može da unese u osnivački akt. Skraćeno poslovno ime sadrži samo naziv i oznaku pravne forme.
3. Delatnost: U skladu sa klasifikacijom delatnosti, privredno društvo je u obavezi da u osnvački akt upiše pretežnu delatnost koju će obavljati. Ona se sastoji od četvorocifrenog broja – šifre i naziva delatnsti.
4. Ukupan iznos osnovnog kapitala: U osnivački akt preduzeća obavezno se navedi koliki je upisani deo osnovnog kapitala i to koliko je:
- ukupan upisani novčani iznos,
- ukupan upisani nenovčani iznos.
Minimalni osnovni kapital za društvo sa ograničenom odgovornošću je 100 dinara. Koliki će biti udeo jednog člana u društvu zavisi od visine njegovog uloga u ukupni osnovni kapital.
5. Iznos novčanog i opis nenovčanog uloga: Za svakog osnivača posebno se upisuje iznos, vrsta i vrednost uloga. Ukoliko se daje novac kao ulog, onda se upisuje novčani iznos. Ukoliko se daje nenovčani ulog onda se piše opis, odnosno vrsta uloga i navodi se njegova vrednost.
6. Način i vreme uplate ili unošenja uloga u osnovni kapital: Ako ulog nije uplaćen moraće da se uplati na račun preduzeća najkasnije do definisanog datuma. Vremenski rok isto važi i za neuneti nenovčani ulog. Zakonski rok za uplatu ili unos osnivačkog uloga je 5 godina.
PROČITAJTE JOŠ: TEHNIČKA UPUTSTVA ZA IZBOR NAZIVA FIRME U SRBIJI >>
7. Udeo svakog člana: U osnivačkom aktu se udeo svakog člana u osnovnom kapitalu prikazuje u procentima.
8. Organi društva i nadležnosti: Svaki osnivački akt DOO, bilo da je u pitanju jednočlano ili višečlano društvo sa ograničenom odgovornošću obavezno mora da ima navedene organe upravljanja. Poželjno je da se navedu i sve njihove nadležnosti.
9. Zakonski zastupnik: Još jedan podatak koji treba da stoji u dokumentu je ime zakonskog zastupnika. To je lice koje je odgovorno i zastupa preduzeće. U osnivačkom aktu imenuje Direktor društva i upisuje se njegovo ime, prezime, adresa i JMBG.
10. Trajanje i prestanak rada DOO: Osnivački akt treba da sadrži podatak o tome na koji period se privredno društvo osniva, da li je na neodređeno vreme ili postoji definisan period. Takođe, mora da se navede na koji način dolazi do prestanka postojanja i brisanja iz privrednog registra.
11. Ostale napomene: Preporučljivo je da osnvački akt sadrži još i dodatne elemente za uređenje pitanja značajnih za osnivanje firme kao i za poslovanje, zatim pitanja oko prenosa udela, prava preče kupovine i drugo. Takođe, osnivački akt firme može sadržati ukupne troškove za osnivanje preduzeća, zatim posebne pogodnosti, uslove poslovanja, pitanja oko potpisivanja i ostalo.
Overa osnivačkog akta
Osnivački akt firme stupa na snagu tek kada je potpisan od strane osnivača i overen pečatom lica koje je ovlašćeno za overu potpisa, rukopisa i prepisa (kod javnog beležnika). Svi osnivači moraju da potpišu osnivački akt i time daju saglasnost na njegov sadržaj, a zatim da ga overe kod javnog beležnika.
Kada se radi o elektronskom dokumentu, svojeručni potpis može da zameni kvalifikovani elektronski potpis. Kod notara je potrebno oveririti još i obrazac za overu potpisa za zakonskog zastupnika (OP obrazac), koji se predaje u banci za otvaranje poslovnog računa.
Izmene osnivačkog akta
Osnivački akt DOO može da se promeni odlukom skupštine društva, a članovi moraju izglasati tu odluku o izmeni. Drugim rečima, osnivački akt firme može da se menja samo ako se izmena izglasa i ako većina glasova svih članova bude saglasna sa tim.
PROČITAJTE JOŠ: PREDNOST REGISTRACIJE FIRME NA ADRESI VIRTUELNE KANCELARIJE >>
Još jedna stvar je jako bitna, a to je da se i sve izmene za osnivački akt moraju registrovati u Agenciji za privredne registre. Nakon svake promene sastavlja se prečišćeni tekst osnivačkog akta, a zatim se šalje u privredni registar da se izmena evidentira.
Ništavost osnivačkog akta
Osnivački akt može biti ništavan u sledećim slučajevima:
- nema formu propisanu zakonom,
- delatnost DOO koja se navodi u osnivačkom aktu je suprotna prinudnim propisima ili javnom poretku,
- akt ne sadrži obavezne elemente i odredbe o poslovnom imenu društva, ulozima članova, zatim iznosu osnovnog kapitala i pretežnoj delatnosti,
- svi potpisnici u trenutku kada se zaključuje osnivački akt su bili pravno ili poslovno nesposobni.
- Samo nadležni sud ima ovlašćenje da utvrdi ništavost osnivačkog akta, a ukoliko se utvrdi onda dolazi do prestanka privrednog društva. Ali, ukoliko razlog za ništavost bude otklonjen osnivački akt biće konvalidiran, a pravno lice nastavlja da postoji.
Ugovori članova društva
Član DOO takođe može da zaključi ugovor sa jednim ili sa više članova iste firme. Ugovor članova zaključuje se u pisanoj formi, a njima se regulišu sva pitanja oko poslovanja i upravljanja preduzećem.
Ukoliko vam je potrebna stručna pomoć za osnivanje preduzeća konsultujte se sa dobrim knjigovođom da vas posavetuje kako napisati osnivački akt. Može da vam pomogne oko pripreme dokumentacije i prvih koraka za otvaranje firme.
